Ή παίζουμε ή χανόμαστε: Λέμε “ΟΧΙ” στην τυραννία της οθόνης!

Η οθόνη: Πολύτιμο εργαλείο, όχι όλη μας η ζωή!
Μπορεί να μην το είχαμε καν φανταστεί, όμως είναι πραγματικότητα: Εμείς έχουμε κάνει το σαλόνι γραφείο και δουλεύουμε απ’ το σπίτι – δυστυχώς, με άτυπα επαυξημένο ωράριο. Στο δίπλα δωμάτιο, το παιδί μας, κι αυτό στην οθόνη, παρακολουθεί διαδικτυακά τα μαθήματα του σχολείου, κουρασμένο και χωρίς να μπορεί να αλληλεπιδράσει με τους συμμαθητές του όπως άλλοτε.
Κι όταν λείπει το παιχνίδι και ο αυθορμητισμός, η ζωή μπορεί να γίνει αφόρητη.
Ο σωτήριος διαχωρισμός επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής τείνει επίσημα πλέον να εκλείψει. Το σπίτι μας, ο ζεστός και άνετος χώρος που είχαμε φτιάξει για να χαρούμε με το παιδί και το σύντροφό μας έχει γίνει η δουλειά μας.
Και όταν κλείνει η οθόνη; Το κενό, η κούραση, τα πρησμένα μάτια, ο εκνευρισμός, η υπερένταση είναι απόλυτα δικαιολογημένα.
Το παιχνίδι είναι η λύση!
Και να που για ακόμα μια φορά, το παιχνίδι, η απλότητα και η φαντασία θα σώσει την κατάσταση. Ας δούμε πώς μπορούμε να αντιστρέψουμε το άγχος, τον εκνευρισμό και την κατήφεια:
#1 Βάλτε μουσική, γυμναστείτε και χορέψτε μαζί με το παιδί, ακόμα και αν είναι μόνο για μισή ώρα την εβδομάδα. Δεν έχει σημασία η χρονική διάρκεια, καθώς η δραστηριότητα αυτή είναι αρκετά έντονη και δημιουργεί αξέχαστες μνήμες και στους δυο σας. Στα plus; Η χαλάρωση, η εκτόνωση και η ευδιαθεσία!
#2 Φτιάξτε μπουρμπουλήθρες! Τι θα χρειαστείτε; Μόνο 6 κούπες νερό, 2 κούπες απορρυπαντικό πιάτων, μαζί με λίγο σιρόπι γλυκόζης. Απολαύστε τις μεγαλύτερες μπουρμπουλήθρες ever και σπάστε τη μουντή ατμόσφαιρα της επανάληψης με γέλια και αστείες γκριμάτσες!
#3 Βρείτε ένα κοινό θέμα που εξιτάρει και τη δική σας και τη δική του φαντασία. Διατυπώστε ερωτήματα τα οποία θα πρέπει να εξιχνιάσετε όπως ακριβώς οι ντετέκτιβ. Επινοήστε κωδικά ονόματα και μυστικά συνθηματικά. Βρείτε πληροφορίες, συλλέξτε αποκόμματα από εφημερίδες και ηχητικά ντοκουμέντα. Φτιάξτε ένα ταμπλό με διάφορες υποθέσεις, κάνοντας τσεκ ένα-ένα στα στοιχεία εκείνα που δεν σας οδηγούν σε κάποιο συμπέρασμα. Φτάστε μαζί στη λύση του μυστηρίου!
#4 Ορίστε τη μικρή οικογενειακή σας… “συνέλευση”. Συναντηθείτε με το παιδί μια επίσημη ώρα. Καταθέστε τη γνώμη σας π.χ. για μια παρεξήγηση που δεν έχει λυθεί ή για ένα θέμα που έχει προκύψει, π.χ. “Τι θα κάνουμε το Σαββατοκύριακο που μας έρχεται;” Παρουσιάστε ο καθένας την οπτική του και ακούστε προσεκτικά ο ένας τον άλλο. Χρησιμοποιήστε ολοκληρωμένους συλλογισμούς και αιτιολογήστε την άποψή σας. Στο τέλος, σηκώστε τα χέρια σας γύρω από το τραπέζι για να γίνει η ψηφοφορία. Ένα ανεκτίμητο μάθημα δημοκρατίας και ζωής που δεν πρόκειται ποτέ να ξεχάσει, ούτε ως ώριμος ενήλικας, βάζουμε στοίχημα!
#5 Κάντε δουλειές μαζί με το παιδί. Ανάλογα με την ηλικία του, μπορείτε να του αναθέτετε μικρές η μεγαλύτερες εργασίες που δεν το βάζουν σε κίνδυνο. Έτσι, όχι μόνο του μαθαίνετε να είναι υπεύθυνο, αλλά του δείχνετε ότι του έχετε εμπιστοσύνη και ότι μετράτε τις προτάσεις του. Αφήστε το να διαλέξει το μενού της ημέρας, βάλτε το να πλάσει με τη ζύμη διάφορες φατσούλες, ζητήστε του να σας γεμίσει τον κουβά με το νερό ή δώστε του ένα φτερό να ξεσκονίσει τα βιβλία!
Και μια προτροπή εδώ: Μην περιμένετε να κάνει τις δουλειές με την ίδια σειρά ή ακρίβεια που θα τις κάνατε εσείς. Θυμηθείτε πως το παιδί δεν είναι μια μικρογραφία ενηλίκου και επιβραβεύστε το, όποιο και να είναι το αποτέλεσμα!
#6 Φτιάξτε από κοινού ένα οικογενειακό σεντούκι, όπου θα αρχίσετε να μαζεύετε διάφορα κειμήλια και αναμνηστικά ή αντικείμενα ξεχωριστής σημασίας. Αν δεν σας ενδιαφέρει τόσο πολύ το παρελθόν, εναλλακτικά, το σεντούκι μπορεί να αφορά τα μελλοντικά σας σχέδια, με μορφή σημειώσεων, φωτογραφιών από τα μέρη που θα ήθελε το παιδί σας να επισκεφτεί όταν μεγαλώσει, τη δουλειά που θα ήθελε να κάνει, το σπίτι που θα ήθελε να μείνει κ.λπ.
#7 Σκεφτείτε ο καθένας σας ένα φανταστικό ζώο που δεν υπάρχει στην πραγματικότητα! Βρείτε του ένα ξεχωριστό όνομα και κατονομάστε τις ιδιότητές του και, αν σας βαστάει, ζωγραφίστε το κιόλας! Το πιο παράξενο ζώο αμείβεται με… διπλή φέτα κέικ!

Και κάτι πολύ σημαντικό για το τέλος…
Αυτά είναι μόνο κάποιες από τις πάμπολλες δημιουργικές ιδέες που μπορούμε να κάνουμε μαζί μαζί με το παιδί μας για να περάσουμε καλά, ξορκίζοντας το μονοπώλιο της οθόνης στην καθημερινότητά μας. Θυμηθείτε πως ο ποιοτικός χρόνος είναι που χτίζει υγιείς οικογενειακές σχέσεις.
Ωστόσο, από συμβουλευτικής άποψης, νιώθουμε την ανάγκη να σας πούμε και το εξής: Όταν η όρεξη για παιχνίδι τελειώνει, μην πανικοβληθείτε. Είναι απόλυτα φυσιολογικό να υπάρχει κάμψη στο κέφι και την ένταση μιας δραστηριότητας. Ο κενός χρόνος στη διάρκεια της μέρας, οι “επίπεδες” ώρες της σιωπής και της ξεκούρασης -ακόμα και η βαρεμάρα- είναι σημάδι ενός υγιούς ψυχισμού που αντέχει να μην κάνει και τίποτα, εάν έτσι νιώθει.
Το να τρέχουμε πάντα να καλύψουμε το κενό, δεν είναι φυσιολογικό.
Εάν διδάξουμε αυτό με το παράδειγμά μας στα παιδιά, τότε τα εξοπλίζουμε με τις αρετές της υπομονής και της γαλήνης. Έτσι, θα αποφεύγουν την υπερένταση και την υπεραπασχόληση ως ενήλικες και θα ζουν πιο ισορροπημένα.
Επομένως, παίξτε με το παιδί σας όσο αντέχετε, αλλά μην το παρατραβήξετε. Θυμηθείτε πως η σιωπή βοηθάει τη σκέψη να ωριμάζει, ενώ η βαρεμάρα γεννάει την πιο φαεινή ιδέα!
Με εκτίμηση,
Γεωργία Κουτέρη
Σύμβουλος Επαγγελματικού Προσανατολισμού & Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας