“Γιατί δε νιώθω ευτυχισμένος/η με τη δουλειά μου;”

Κάτι που ίσως ξεχνάμε είναι πως η λέξη “δουλειά”, προέρχεται από τη λέξη “δουλεία”. Δε μας αρέσει να το σκεφτόμαστε, αλλά έτσι είναι. Ανέκαθεν, το να πρέπει να καλύψουμε τις βασικές μας ανάγκες ήταν ένα δύσκολο ζητούμενο.

Οι δύσκολες κοινωνικές συνθήκες, η νομική αυθαιρεσία και η εκμετάλλευση των ταλέντων μας με αντάλλαγμα μια ωριαία πληρωμή ήταν – και δυστυχώς  εξακολουθεί να είναι – κάτι που μας πονά, μας πιέζει και μας ενοχλεί.

“Mα, δεν πρέπει να δουλεύω;” Όχι ακριβώς. Και εξηγούμαστε αμέσως. Η ψυχή μας αντιδρά στη “δουλεία”. Γιατί; Επειδή είναι πλασμένη να δημιουργεί ελεύθερα με βάση τα έμφυτα ταλέντα και τις κλίσεις της. Έτσι, οτιδήποτε πάει αντίθετα στη φυσική της ροπή για εξέλιξη και χαρά την κάνει να νοσεί και να λυπάται. 

Η ψυχή μας είναι “δημιουργός”. Της αρέσει να “εργάζεται” πάνω σε κάτι και το μοιράζεται με το “δήμο”: δηλαδή, με τους συνανθρώπους της.

Στην ψυχή μας, επίσης, αρέσει να “σταδιοδρομεί”. Δηλαδή, να επιλέγει συνειδητά το “δρόμο” της και να “αγωνίζεται” βήμα το βήμα για να φτάσει στη δική της… Ιθάκη.

Ο Abraham Maslow μας διαβεβαιώνει ότι δεν υπάρχει πιο ευτυχισμένος άνθρωπος από εκείνον που χαίρεται με το επάγγελμα του. Όμως δεν αναφέρεται σε μια “δουλειά – δουλεία”.

Αντίθετα, μιλά για την εργασία που μας αναπτερώνει το ηθικό. Που μας κάνει να χαμογελάμε παρά τις δυσκολίες. Που μας γεμίζει ικανοποίηση, επειδή είμαστε ο εαυτός μας μέσα σε αυτή. Τι πιο όμορφο!

Όταν ακούμε το φόβο μας, μόνοι μας χτίζουμε τα τείχη μας.

# 1 “Είναι αργά για μένα πια. Είμαι πολύ μεγάλος/η για κάτι τέτοιο…”:

Σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες, ο μέσος ηλικιακός όρος έναρξης νέας επιχειρηματικής δραστηριότητας στις ΗΠΑ έχει ανέλθει στα 55 χρόνια, ενώ η μέση παραγωγική ηλικία είναι παρατεταμένη, λόγω της αύξησης των ορίων συνταξιοδότησης.

Επομένως, ποιος μπορεί να κρίνει το “νωρίς” και το “αργά” για τον καθένα μας;

Οι εποχές που οι εργαζόμενοι ρίζωναν σε ένα και μόνο αντικείμενο για όλη τους τη ζωή έχουν περάσει. Ο  σύγχρονος άνθρωπος θέλει να επιλέγει, να κινείται και να αλλάζει ανάλογα με τη φάση ζωής που βρίσκεται σήμερα. Το επάγγελμα ή ο χώρος που μας ικανοποιούσε μέχρι χτες, δε σημαίνει ότι θα μας γεμίζει για πάντα. Και δε χρειάζεται να νιώθουμε τύψεις για αυτό.

Έτσι λοιπόν, ψευδο-ερωτήματα του τύπου “Είμαι ήδη 40 – 45 χρονών, τι δουλειά να κάνω;” δε βοηθάνε ιδιαίτερα στη μετάβασή μας από το ένα στάδιο στο άλλο.

#2 “Κάτσε και μη μιλάς! Και που έχεις μια δουλειά, τυχερός/ή είσαι!”

Αν αυτό ήταν αλήθεια, τότε δε θα υπήρχε τόση κοινωνική και εργασιακή δυσφορία γύρω μας. Όμως είναι προφανές ότι υπάρχει. Πολλές φορές, στο περιβάλλον μας, υπάρχουν άνθρωποι που κρίνουν με βάση τα δικά τους δεδομένα. Κι αυτό είτε γιατί δε γνωρίζουν,  είτε γιατί δε θέλουν να μας δουν να προχωράμε μπροστά. Ακόμα και όταν τους λέμε ότι είμαστε δυστυχισμένοι με αυτό που κάνουμε, αυτοί μας σταματούν, αντί να μας δώσουν την ώθηση που χρειαζόμαστε.

Δυστυχώς, στην ελληνική κοινωνία μάς αρέσει να νομίζουμε ότι είμαστε ακομπλεξάριστοι και cool. Η συμβουλευτική εμπειρία, ωστόσο, δείχνει ότι ο φθόνος, οι ψευτοσυμβουλές και όπως και το “τι θα πουν οι άλλοι”, τείνει ακόμα να παίζει πολύ αποφασιστικό ρόλο στη ζωή μας.

Θα ‘πρεπε όμως να είναι έτσι;

Όταν το “θέλω να αλλάξω δουλειά” παίζει μόνιμα στα εσωτερικά μας FM, τότε είναι ώρα να δυναμώσουμε την ένταση και να ακούσουμε καλύτερα.

Όταν η ψυχή μας λυπάται, τα λόγια των άλλων περισσεύουν. Ξεφορτωθείτε, λοιπόν, τους… “καλοθελητές” παντός τύπου. Αντίθετα, εμπιστευτείτε τα όνειρα και τις ανησυχίες σας μόνο σε πρόσωπα που έχουν αγνές προθέσεις απέναντί σας. Κυρίως, όμως, εμπιστευτείτε εσάς.

#3 “Θέλω να αλλάξω επάγγελμα, αλλά δεν ξέρω πώς.”

Καλό είναι να ζητήσουμε τη συμβουλή ενός ειδικού που εμπιστευόμαστε. Επιπλέον, υπάρχουν εξελιγμένα τεστ επαγγελματικού προσανατολισμού που μας δείχνουν αναλυτικά ποιες εναλλακτικές καριέρας μας ταιριάζουν καλύτερα, τι μας ευχαριστεί και τι μας απωθεί ως προσωπικότητες.

Κανείς πλέον δε χρειάζεται να ξεκινάει από το απόλυτο μηδέν, όταν η επιστήμη μπορεί να βοηθήσει.

Όταν γνωρίζουμε σε βάθος τα κίνητρα και τις ανάγκες μας , τότε οι φόβοι μας σιγά- σιγά εξαφανίζονται. Ξαναβρίσκουμε την πίστη στον εαυτό μας και οι αποφάσεις μας πατάνε σε πιο στέρεο έδαφος.

Πείτε “ναι” σε 7 απλά βήματα!

# 1o βήμα: Βγάλτε από τη ζωή σας την έννοια “δουλειά”. Αναζητήστε την εργασία, τη σταδιοδρομία εκείνη που ανταποκρίνεται στο προσωπικό σας κάλεσμα. Όταν κάνουμε κάτι που μας συγκινεί, τότε αυξάνουμε τις πιθανότητες να πετύχουμε σε αυτό, ακόμα κι αν στην αρχή δυσκολευτούμε κάπως.

# 2o βήμα: Μη νιώθετε τύψεις που δεν σας αρέσει η εργασιακή σας ρουτίνα. Για να νιώθετε έτσι, θα υπάρχει λόγος σοβαρός! Ακούστε την ψυχή σας. Θυμηθείτε πως αν η άρνηση μας κρατά δέσμιους, η αποδοχή μάς απελευθερώνει. Ένα μικρό τετράδιο με σημειώσεις, εικόνες, σκέψεις και ιδέες για το νέο μας ξεκίνημα, πάντα βοηθάει!

# 3o βήμα: Βάλτε σε προτεραιότητα το χρόνο σας και όχι το χρήμα. Μην περιμένετε οι συνθήκες να γίνουν τέλειες για να δράσετε. Κι αυτό γιατί, όταν ο χρόνος μας φεύγει, δε γυρνάει πίσω, ούτε μπορεί να αντικατασταθεί με περισσότερα χρήματα. Η ζωή που δε ζήσαμε πάντα “καραδοκεί” κάτω από τη ζωή που ήδη ζούμε. Και ο χρόνος μας εδώ δεν είναι άπειρος.

# 4o βήμα: Κάθε φορά που σας τρομάζει η ιδέα της αλλαγής και ξεπηδούν δικαιολογίες στο μυαλό σας, καταγράψτε τες σε ένα χαρτί και ρωτήστε: “Μιλάω εγώ ή ο φόβος μου;” Όταν το άγχος σας καταβάλει, μην αναλώνεστε σε υποθετικά σενάρια. Αντίθετα, στραφείτε σε αντικειμενικά δεδομένα που μπορείτε να συλλέξετε, και λύστε τυχόν αμφιβολίες σας επί πραγματικού.

# 5^ο βήμα: Μιλήστε μόνο σε άτομα που έχουν θετική επιρροή στη ζωή σας και που είναι εχέμυθα – σε πολύ λίγα, δηλαδή! Μην προβαίνετε σε ανακοινώσεις. Εργαστείτε σιωπηλά και διακριτικά για την αλλαγή, μακριά από τους “καλοθελητές”.

#6^ο βήμα: Αρχίστε να συνδέεστε διερευνητικά με ανθρώπους που έκαναν αυτό το βήμα πριν από εσάς ή που ήδη εργάζονται και δημιουργούν στον τομέα που σας ενδιαφέρει. Παραδειγματιστείτε από τη ζωή τους, τη σκέψη τους, τον τρόπο τους. Ρωτήστε, ρωτήστε, ρωτήστε.Θα μάθετε τόσα πολλά!

#7^ο βήμα: Αποφύγετε τις βιαστικές αποφάσεις. Οι εύκολες συνταγές επιτυχίας μόνο απογοήτευση θα σας φέρουν. Ελάτε σε επαφή με έναν σύμβουλο της εμπιστοσύνης σας και ανακαλύψτε τον εαυτό σας και τα κίνητρά σας από την αρχή. Μη θεωρείτε τίποτα δεδομένο. Ξεκινήστε το νέο σας ταξίδι με ενθουσιασμό, όχι όμως και χωρίς…“χάρτη”.

Αλλάζω καριέρα, αλλάζω ζωή!

Αλλάζω την καριέρα μου – και μάλιστα στη μέση ηλικία- σημαίνει “ξανασυστήνομαι” στον κόσμο γύρω μου.

Ότι δημιουργώ νέες εμπειρίες, αλλά και ευκαιρίες για τον εαυτό μου. Ακόμη, ότι αναζητώ ενεργά το επάγγελμα που με καλύπτει όχι μόνο οικονομικά και κοινωνικά, αλλά που με ολοκληρώνει και ως άνθρωπο.

Σημαίνει, τέλος, ότι τολμάω να εκπλήξω ευχάριστα τον εαυτό μου που, τελικά, είχε πολλά περισσότερα “δώρα” να μου χαρίσει, από αυτά που νόμιζαν οι άλλοι.

“Δώρα” που αν είχα σταματήσει να αναζητώ, δε θα είχα ποτέ γευτεί.

Αλλάζοντας καριέρα, αλλάζουμε και ζωή. Μα, δεν είναι μόνο αυτό: Διαλέγουμε τη χαρά μας και όχι το φόβο μας. Και νομίζουμε πως αξίζει τον κόπο!

Με εκτίμηση,

Γεωργία Κουτέρη

Σύμβουλος Επαγγελματικού Προσανατολισμού & Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας