«Αγαπώ το άθλημά μου, αλλά…»

Tο σώμα μας είναι ένα υπέροχο δημιούργημα της φύσης που μας στηρίζει σε κάθε προσπάθεια ζωής, σε κάθε δημιουργικό μας βήμα, κυριολεκτικά. Το να αθλούμαστε συστηματικά και με προσήλωση είναι ένας υπέροχος τρόπος να του λέμε έμπρακτα «ευχαριστώ».

Τι συμβαίνει, όμως,

όταν το άθλημα που αγαπάμε,

αρχίζει να διαταράσσει τις ισορροπίες μας;

Η αίσθηση ευεξίας και ελευθερίας υποχωρεί. Οι επιδόσεις πέφτουν. Ένα σετ που πριν μας ήταν παιχνιδάκι, τώρα μας φαίνεται «βουνό». Το σύνδρομο αυτό λέγεται «υπερπροπόνηση» και παρατηρείται πολύ συχνά σε αθλητές και αθλήτριες όλων των επιπέδων, όταν, μέσα στον αγωνιστικό τους ζήλο, ξεχνούν να ακούσουν τη φωνή του σώματός τους.

«Αγάπα με κι εσύ, όπως εγώ!»

Υπάρχουν σημάδια που εφόσον εκδηλωθούν στην προπόνησή μας, θα πρέπει να τα λάβουμε σοβαρά υπόψη μας, ώστε να κρατήσουμε τη σωματική και ψυχική μας υγεία σε καλά επίπεδα:

• Αισθανόμαστε έναν ακαθόριστο πόνο στις αρθρώσεις, αλλά και συνολικά σε όλο μας το σώμα, ο οποίος ποτέ δε φαίνεται να υποχωρεί.
• Αρρωσταίνουμε συχνά και επαναλαμβανόμενα, ενώ η ανάρρωσή μας αργεί περισσότερο από το κανονικό, ακόμα και για ένα απλό κρύωμα.
• Νιώθουμε ένα μόνιμο και έντονο σφίξιμο, αϋπνία, υπερένταση και συχνούς πονοκεφάλους.
• Η εμφάνισή μας μοιάζει εξαντλημένη, οι κινήσεις μας είναι αδύναμες και ασυντόνιστες, νιώθουμε «πεσμένοι».
• Η διάθεσή μας είναι μόνιμα πεσμένη, αισθανόμαστε συνέχεια εριστικοί προς τους άλλους και ανικανοποίητοι από τα αποτελέσματά μας.
• Βρίσκουμε συνέχεια αφορμές για να «χαλαρώσουμε» το αυστηρό διατροφικό μας πρόγραμμα ή την προπονητική μας ρουτίνα.
• Χάνουμε σταδιακά την όρεξή μας για το άθλημα που κάποτε, ήταν η χαρά μας.
• Επιτελούμε με «μισή καρδιά» τις ασκήσεις, επειδή απαιτείται από εμάς ή «έτσι πρέπει» και όχι επειδή το θέλουμε πραγματικά.
• Έχει περάσει αρκετός καιρός από την τελευταία φορά που ασχοληθήκαμε χαλαρά με τον εαυτό μας, βγήκαμε με φίλους ή περάσαμε καλά, χωρίς να χρειαστεί να αθληθούμε έντονα.

Οι ερωτήσεις – πυξίδα που μπορούν να βοηθήσουν.

Συχνή παγίδα για ένα άτομο που ο έντονος αθλητισμός είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής του είναι ότι, όπως με όλα, έτσι και με το άθλημα της επιλογής του, μπορεί να εθιστεί σε αυτό και να αδυνατεί να θέσει όρια στην προπόνησή του.

Αυτό έχει ως συνέπεια να βασίζει υπερβολικά την αυτοεκτίμησή του στις επιδόσεις, τις επιτυχίες και την αίσθηση δύναμης και αναγνώρισης που του προσφέρει το άθλημά του.

Υπάρχουν ωστόσο ορισμένες απλές ερωτήσεις που μπορούμε θέσουμε στον εαυτό μας, όταν εμφανιστούν τα πρώτα ενοχλητικά συμπτώματα:

• Για ποιους λόγους κάνω το συγκεκριμένο άθλημα;
• Νιώθω ευεξία και ευχαρίστηση, όταν το κάνω;
• Τι άλλο έχω στη ζωή μου να με «γεμίζει», εκτός από το άθλημά μου;

Σε πρώτο στάδιο, οι απαντήσεις που θα δώσουμε μπορούν να μας καθοδηγήσουν ώστε να εντοπίσουμε τυχόν λάθη ή υπερβολές στην προσέγγισή μας.

Σε δεύτερο στάδιο, όμως, και εφόσον τα συμπτώματα επιμένουν και δεν υποχωρούν, ένας ψυχολόγος μπορεί να μας δώσει συγκεκριμένη κατεύθυνση.

Έτσι, όχι μόνο θα βελτιώσουμε αισθητά την αγωνιστική μας παρουσία, αλλά και θα επαναπροσδιορίσουμε τη σχέση μας με το άθλημα της ζωής μας, έναν υγιή και ισορροπημένο τρόπο.

Για κάθε δυνατότητα και μια ανάγκη

Το ανθρώπινο σώμα, σε συνέχεια των εξελικτικών του βιολογικών προγόνων, είναι φτιαγμένο να κινείται, να λυγίζει, να περιστρέφεται, να κολυμπά, να τρέχει, ακόμα και να… «πετά»!

Για κάθε δυνατότητα που μας χαρίζει,

έχει και μια ανάγκη:

Να σεβόμαστε τις δικές του «γραμμές τερματισμού».

Ο αθλητισμός που σέβεται την προσωπικότητα και τις ιδιαίτερες αντοχές του καθενός μας, είναι αυτός που δίνει χαρά, νόημα και ρυθμό στην αιώνια ανάγκη μας για κίνηση.

Αναγνωρίζοντας εγκαίρως τα προειδοποιητικά σημάδια της υπερπροπόνησης, μπορούμε να είμαστε σίγουροι/ες ότι βρισκόμαστε στο σωστό δρόμο.

Με εκτίμηση,

Γεωργία Κουτέρη

Σύμβουλος Επαγγελματικού Προσανατολισμού & Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας