Η εφηβεία αποτελεί μία αρκετά μεταβατική περίοδο για εμάς και τα παιδιά μας, καθώς όλα αλλάζουν στο σώμα τους, την αντιληπτική τους ικανότητα και στον συναισθηματικό τους κόσμο. Ωστόσο, υπάρχουν τρόποι να βελτιώσουμε μερικές αυθόρμητες συμπεριφορές μας απέναντί τους, ξεκινώντας από σήμερα κιόλας!

Προτρέπουμε, δεν προστάζουμε.

Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε πως, στην εφηβεία, τα παιδιά μας έχουν πλέον στη διάθεσή του πολλαπλές πηγές μάθησης: Το διαδίκτυο, το Facebook, το Instagram, το Youtube, το σχολικό τους μάθημα. Σε αυτά, θα πρέπει να προστεθεί και η εμπειρική γνώση που αρχίζουν να αποκτούν παρέα με τους φίλους τους.

Σε αυτή τη φάση, λοιπόν, το παιδί μας επιθυμεί να κάνει συγκρίσεις και μετά να προβεί σε κρίσεις, παίρνοντας περισσότερες πρωτοβουλίες. Η επιβολή μιας λύσης από μέρους μας, μόνο αντίδραση και θυμό θα μπορούσε να του προκαλέσει.

Τι θέλει από εμάς; Χρειάζεται τη γνώμη μας, έτσι ώστε να σκεφτεί εάν η οπτική μας του ταιριάζει ή όχι και να βγάλει τα δικά του συμπεράσματα.

Τι πετυχαίνουμε με αυτό; Με αυτόν τον τρόπο, προετοιμάζουμε το παιδί μας να παίρνει μόνο του προσωπικές αποφάσεις, αφού πρώτα έχει συλλέξει προσεκτικά όλα του τα δεδομένα.

Η αυτοεκτίμησή του ανεβαίνει θεαματικά και μαθαίνει πώς να κερδίζει το σεβασμό των ανθρώπων γύρω του.

Ρωτάμε, δεν εικάζουμε.

Όσα είχαμε συνηθίσει να γνωρίζουμε για τα παιδιά μας, μπορεί πλέον να πάψουν να ισχύουν, μόλις αυτά περάσουν στην εφηβεία. Αν συνεχίσουμε να υποθέτουμε ότι γνωρίζουμε τι θέλει το παιδί μας, χωρίς να του δίνουμε βήμα να εκφραστεί, μπορεί να οδηγηθούμε σε παρανοήσεις σχετικά με τη συμπεριφορά του. Αυτό με τη σειρά του, μπορεί να του δημιουργήσει την αίσθηση ότι δεν το καταλαβαίνουμε.

Τι θέλει από εμάς: Να του κάνουμε απλές και εύστοχες ερωτήσεις, ώστε να μπορέσει να εξωτερικεύσει τις μπερδεμένες του σκέψεις και να τις βάλει σε μία τάξη.

Τι πετυχαίνουμε με αυτό; Μαθαίνουμε σε βάθος τις πραγματικές του ανάγκες και ανακαλύπτουμε το παιδί μας εξαρχής. Κερδίζουμε την εμπιστοσύνη του και η συμβουλή μας αποκτά στα μάτια του μεγαλύτερη βαρύτητα.

Μαθαίνει πώς να επικοινωνεί αποτελεσματικά τις ανάγκες του, την ίδια στιγμή που ακούει και τις ανάγκες των άλλων.

Αγαπάμε, δεν συγκρίνουμε.

Ο γιος μας και η κόρη μας είναι μοναδικά πλάσματα στον κόσμο, με τα δικά τους χαρίσματα και ιδιαιτερότητες! Στην εφηβεία τους πρόκειται να περάσουν πολλά σκαμπανεβάσματα και να κλονιστεί η εμπιστοσύνη στον εαυτό τους. Για αυτό και πρέπει να τους αγαπάμε χωρίς όρους και προϋποθέσεις. Μια «αγάπη» γεμάτη συγκρίσεις, μόνο αίσθημα ανικανότητας και μειονεξίας μπορεί να τους δημιουργήσει.

Τι θέλει από εμάς: Σε στιγμές αστάθειας και χαμηλών επιδόσεων, ο έφηβος χρειάζεται να του δίνουμε θάρρος και να εστιάζουμε στα δυνατά του σημεία, στα όμορφα πράγματα που μπορεί να κάνει. Η αποδοχή και η αμέριστη αγάπη μας πρέπει να είναι κάτι το δεδομένο, όχι κάτι που συνέχεια θα πρέπει να αγωνίζεται για να το κατακτήσει.

Τι πετυχαίνουμε με αυτό; Αρχίζει να μας υπολογίζει σαν βράχους ακλόνητους δίπλα του και παραδειγματίζεται από τη γνήσια αγάπη που του δείχνουμε. Τον βοηθάμε να αντιμετωπίσει εγκαίρως πιθανά αισθήματα ζήλιας και μειονεξίας και να είναι ο εαυτός του.

Κατανοεί πώς να παίρνει και να δίνει ισότιμα αγάπη στη ζωή του, χωρίς να προσπαθεί να αποδείξει σε κανέναν τίποτα.

Διαχωρίζουμε τη δική μας εφηβεία από τη δική του.

Ό, τι συνέβη στη δική μας εφηβική ηλικία, κατά πάσα πιθανότητα, δεν έχει καμία σχέση με αυτό που βιώνει το παιδί μας σήμερα. Συγκρίνοντας συνέχεια το δικό μας παρελθόν με το δικό του παρόν, άθελά μας ίσως του φορτώνουμε τις προσδοκίες και τα τραύματά μας. Όμως αυτά, δεν είναι δική του υπόθεση, αλλά δική μας.

Τι θέλει από εμάς: Να εστιάσουμε στο τι συμβαίνει στη δική του ζωή, σήμερα. Οι πολύτιμες εμπειρίες ζωής που αποκτήσαμε έχουν αξία για έναν έφηβο, μόνο με τη μορφή μιας μικρής ιστορίας που θα του διηγηθούμε την κατάλληλη στιγμή, με κεντρικό ήρωα τον ίδιο και όχι εμάς.

Τι πετυχαίνουμε με αυτό; Βρίσκουμε την ευκαιρία να «διορθώσουμε» τα κακώς κείμενα που έτυχαν στη δική μας εφηβεία και να ενισχύσουμε τη νέα γενιά, αφήνοντας το παρελθόν μας εκεί που ανήκει: στο παρελθόν.

Τα πράγματα αλλάζουν και αυτό είναι για καλό!

Μέχρι την επόμενη φορά, ελπίζουμε να σας δώσαμε αρκετή τροφή για σκέψη. Καλή σας επιτυχία!

Με εκτίμηση,

Γεωργία Κουτέρη

Σύμβουλος Επαγγελματικού Προσανατολισμού & Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας