Είμαι νέα μαμά: Ανεξαρτησία, μητρότητα, υπέρβαση

Η ψυχολογία της νέας μαμάς
Είσαι νέα μαμά και όλα έχουν αλλάξει. Το μωρό σου είναι εδώ και σε καλεί να κάνεις υπερβάσεις που πιο πριν, ούτε φανταζόσουν. Η εγκυμοσύνη και η λοχεία είναι δύο σημαντικότατες περίοδοι για σένα. Πολύ πλούσιες σε γεγονότα, συνειδητοποιήσεις, αισθήματα και σωματικές μεταβάσεις που σε εκπλήσσουν άλλοτε ευχάριστα και άλλοτε δυσάρεστα.
Ήδη από τις πρώτες εβδομάδες που έλαβες τα χαρμόσυνα νέα ήξερες πως τίποτα δε θα έμενε το ίδιο: Ούτε στο κορμί ούτε στην ψυχή σου. Μαζί με τη χαρά, όμως, άνοιξες την πόρτα σου και στο άγχος της μητρότητας: Θα τα καταφέρω; Θα πάνε όλα καλά; Πώς θα αντιδράσει ο σύντροφός μου όταν το μάθει; Θα του αρέσω ως γυναίκα, όπως και πριν; Θα μπορέσω να προσφέρω στο παιδί μου όλα όσα χρειάζεται; Πώς θα το πάρουν στη δουλειά; Γιατί νιώθω συνέχεια κουρασμένη;
Παρόλα αυτά, με τόσα ερωτήματα να βουίζουν στο κεφάλι σου και τις ορμόνες σου να παίζουνε τραμπάλα, πήρες μια γενναία απόφαση: Να αγκαλιάσεις την κοιλιά σου και να επαναπροσδιορίσεις τον εαυτό σου.
Καλωσήρθες στον αγώνα τον καλό!
Τι ακριβώς μου συμβαίνει;
Είσαι κουρασμένη, κάνεις αρνητικές σκέψεις και σκέφτεσαι το χειρότερο σενάριο. Πας να ξαπλώσεις λιγάκι, αλλά δεν μπορείς, καθώς ένα χαριτωμένο αλλά «εγωιστικό» πλάσμα σε χρειάζεται σε μόνιμη βάση. Θες να μιλήσεις για αυτό που σου συμβαίνει στο σύντροφό σου, αλλά είναι και αυτός πελαγωμένος, ψάχνεται να σε υποστηρίξει όπως μπορεί.
Νιώθεις να σε κυκλώνει ένα πλήθος κοινωνικών προσδοκιών που δε σε αφήνουν να είσαι ο εαυτός σου. Παρωχημένες συμβουλές και ατυχή σχόλια σου τη δίνουν στα νεύρα – και με το δίκιο σου. Επιπλέον, ο οικογενειακός προϋπολογισμός έχει φτάσει στο ταβάνι. Συνειδητοποιείς ξαφνικά ότι, εκτός από μητέρα, καλείσαι να γίνεις και διδάκτωρ στη δημιουργική λογιστική.
Το να αναγνωρίζουμε την αδυναμία μας μας κάνει όχι μόνο δυνατότερους, αλλά και πιο σοφούς.
Μην νιώθεις μόνη σε αυτό. Όλα τα παραπάνω συμβαίνουν σχεδόν σε κάθε νέα μαμά. Οι μεταπτώσεις της διάθεσης, η ευερεθιστότητα, οι διαφωνίες στο ζευγάρι τον πρώτο καιρό, όλα είναι αναμενόμενα. Όμως όχι λιγότερο δυσάρεστα. Μη διστάσεις να πληροφορηθείς και να πάρεις βοήθεια από έναν ειδικό, αν δεις ότι έχεις πάρει την κάτω βόλτα. Τα πράγματα με τον καιρό θα φτιάξουν και θα είσαι πολύ καλύτερα!
Θα μπορέσω να ζήσω όπως παλιά;
Τουλάχιστον για τα πρώτα χρόνια, όχι. Κι όσο πιο νωρίς το αποδεχθείς, τόσο πιο εύκολη θα είναι η μετάβαση στη νέα σου πραγματικότητα. Μπορεί πιο πριν να σου άρεσε να φοράς ό, τι θες, να τρως ό, τι θες και να πηγαίνεις όπου θες, επέλεξες όμως να φέρεις στον κόσμο ένα παιδί. Επέλεξες να δοκιμάσεις κάτι διαφορετικό, θυσιάζοντας ένα μεγάλο μέρος της ανεξαρτησίας σου.
Γίνεσαι ένας άλλος άνθρωπος, είσαι και μητέρα και γυναίκα. Τίμα τον εαυτό σου με την αλλαγή σου, όσο κι αν σου φαίνεται δύσκολο.
Το να συγκρίνεις αυτό που ήσουν πριν με αυτό που είσαι τώρα, μπορεί να σε επιβαρύνει με επιπλέον αρνητικά συναισθήματα, πέρα από αυτά που ήδη βιώνεις. Με το να αναπολείς το παρελθόν, υποτιμάς την εμπειρία που ζεις τώρα. Η οποία, εκτός από ξενύχτι και ατέλειωτη κούραση, έχει και πολύ όμορφες στιγμές τρυφερότητας και πρωτόγνωρης αγάπης για το μωρό σου.

Τι μπορεί πραγματικά να με βοηθήσει;
#1 Ένα πλάνο εγκυμοσύνης: Μην το αφήσεις για τελευταία στιγμή. Προσπάθησε να μην είναι ούτε πολύ χαλαρό, αλλά ούτε και πολύ σφιχτό, ώστε να μπορείς να το αλλάξεις, αν κάτι δε βγει όπως το περίμενες. Το να έχεις ένα μπούσουλα με τις κρίσιμες λεπτομέρειες της γέννας, αλλά και των πρώτων μηνών αφότου έρθει το μωράκι σου, θα σε ανακουφίσει αισθητά από το περιττό άγχος. Θα νιώθεις πιο σίγουρη, όταν ξέρεις πού πατάς και σε πού βρίσκεσαι.
#2 Οι ρεαλιστικές προσδοκίες: Είναι εξαιρετικά σημαντικό να ξεχωρίσεις την αληθινή μητρότητα από τη δήθεν μητρότητα των διαφημίσεων. Και λάθη θα κάνεις, και θα θυμώσεις, και θα ξεσπάσεις και δεν θα μπορέσεις να είσαι η «τέλεια μαμά» γιατί… αυτό απλά δεν υπάρχει. Η καθημερινή ζωή μπορεί να μη λάμπει σαν το εξώφυλλο ενός μοδάτου περιοδικού, είναι όμως λιγότερο… επίπεδη. Η ομορφιά της κρίνεται από το βάθος της εμπειρίας. Κάνε λοιπόν τη βουτιά και φτάσε ως τον πιο γαλανό βυθό της δικής σου, ξεχωριστής μητρότητας.
#3 Η απενοχοποίηση: Άσε τις προσδοκίες των άλλων να παραμείνουν… προσδοκίες των άλλων. Μην τις κάνεις δικές σου. Γιατί εσύ έχεις τα δικά σου συναισθήματα και τα δικά σου βιώματα. Το δικό σου ένστικτο και η αγάπη σου για τη ζωή θα σε οδηγήσει ακόμα μια φορά. Η έκφραση των αυθεντικών συναισθημάτων σου, χωρίς ντροπή και δικαιολογίες, θα φουλάρει την αυτοπεποίθησή σου με… νίτρο. Η δύναμή σου θα μάθει να διώχνει το φόβο. Η κάθε νέα μέρα θα σε κάνει να ξεπερνάς και την πιο δύσκολη νύχτα. Το δάκρυ και ο θυμός θα γίνουν πιο γρήγορα χαμόγελο και συγκίνηση. Θα μπορείς να ευχαριστηθείς τις στιγμές με το σύντροφο και το μωρό σου πολύ περισσότερο.
#5 Η έμπρακτη υποστήριξη από το περιβάλλον σου: Μάθε να ζητάς με ευγένεια αυτό που χρειάζεσαι. Μην αρκεστείς στις καλές προθέσεις και τις υποσχέσεις. Πες παραδείγματος χάριν: «Χρειάζομαι κάποιον να μου κρατήσει το παιδί για μία ώρα αυτήν την Πέμπτη, κατά τις 5.00. Ποιος/α μπορεί;» Μέτρα για συμπαραστάτη σου μόνο εκείνον που θα σου πει, «Εγώ μπορώ να έρθω, πες μου τι πρέπει να κάνω!». Όχι κάποιον που απλά θα σου πει: «Μέχρι την Πέμπτη βλέπουμε, νομίζω πως μπορώ…» Μοιράσου τα βάρη σου με άτομα από το περιβάλλον σου που είναι πραγματικά διαθέσιμα.
#6 Μίλα με το σύντροφό σου: Μην κλειδωθείτε στις δικές του σκέψεις ο καθένας. Μοιραστείτε τους φόβους σας, τα όνειρα, τους προβληματισμούς σας, ακόμα και την ανάγκη σας να συνευρεθείτε, χωρίς φόβο. Οι ισορροπίες σας φυσικά και θα αλλάξουν, αυτό όμως δεν σημαίνει πως θα πρέπει να απορροφηθείτε αποκλειστικά στο γονεϊκό σας ρόλο. Μην αφήνετε κενά, περίεργες σιωπές και πλάγια βλέμματα της στιγμής να υποσκάψουν την ομορφιά της σχέσης σας. Είστε και οι δύο άνθρωποι ατελείς, είστε εραστές, είστε η αγάπη του ενός προς τον άλλο. Τίποτα δεν είναι δεδομένο. Όλα θέλουν το χρόνο τους.

Με εκτίμηση,
Γεωργία Κουτέρη,
Σύμβουλος Επαγγελματικού Προσανατολισμού & Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας